Objectivity – ΤΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΗΣ ΜΠΟΒΙΑΤΣΟΥ (Δεκέμβριος 2011)

Οι δύο μεγάλες και μακροχρόνιες εμμονές στη δουλειά της Λαμπρινής Μποβιάτσου είναι το Αυτό-πορτρέτο και ο ακραίος – στα όρια του φωτογραφικού- ρεαλισμός. Και η αλήθεια είναι ότι ούτε το ένα, ούτε το άλλο έχουν πολλούς εκπροσώπους στην Ελλάδα. Για το πρώτο θέμα γράφει η ίδια: «Η αντανάκλαση είναι επιβεβαίωση της ύπαρξης, η επιβεβαίωση ότι έχουμε όντως την εικόνα που θεωρούμε ότι έχουμε.» Με αυτό τον τρόπο διαρθρώνει όλη τη δουλειά της με αντικείμενο τον εαυτό της πάνω στην έννοια της άλλοτε φευγαλέας και άλλοτε εξαντλητικά λεπτομερούς αναπαράστασης. Η ζωγραφική είναι, φυσικά, μια (διαμεσολαβημένη) αντανάκλαση της πραγματικότητας. Η Μποβιάτσου ανάγει το σχήμα αυτό σε μια πολύπλοκη κατάσταση όπου η εικόνα της ίδιας της ζωγράφου (συνήθως) αντανακλάται σε κάποια καθρεπτίζουσα επιφάνεια και μετά τα δύο μαζί, καλλιτέχνης και αντανάκλαση, στη ζωγραφική επιφάνεια. Όσο πιο καμπύλη είναι η επιφάνεια-καθρέφτης, τόσο πιο έντονη είναι η παραμόρφωση που συμβαίνει στο είδωλο της ζωγράφου. Κι έτσι στη διεύθυνση αυτή διαπερνάμε όλο το ζήτημα της αντανάκλασης από την απόλυτα πιστή -καθρέφτης- έως τη δραματική παραμόρφωση που αγγίζει τα όρια των παλιών αιθουσών με παραμορφωτικούς καθρέφτες στα λούνα παρκ. Εδώ εμφανίζεται μια πλευρά στη ζωγραφική της Λαμπρινής Μποβιάτσου που δεν έχει ακόμη μελετηθεί επαρκώς, αυτή του χιούμορ και της καρικατούρας-παραμόρφωσης.

Μέσα από αυτή τη διαδικασία της πολυμορφικής μελέτης της αντανάκλασης η Λαμπρινή Μποβιάτσου ουσιαστικά ξετυλίγει μια μελέτη-σχόλιο πάνω στις βασικές προβληματικές της ζωγραφικής του τελευταίου αιώνα: από την καθαρή αναπαράσταση έως τη διάσπαση της μορφής, με ενδιάμεσες στάσεις στη γεωμετρική τέχνη ή τον Σουρεαλισμό, στον οποίο -απρόσμενα- παραπέμπουν πολλές από τις έντονα παραμορφωμένες παραστάσεις. Μένει, τέλος, να μιλήσουμε για τον κύριο κορμό της γλώσσας της ζωγράφου: τον ακραίο Ρεαλισμό, τον φωτο -όπως λέγεται- Ρεαλισμό.

Στις μέρες μας, μετά από περιπέτειες ενός αιώνα, η ζωγραφική έχει πια την ελευθερία να ξαναπιάσει το νήμα από κει που ξεκίνησαν όλα. Αν η εφεύρεση της φωτογραφίας άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου ώστε πολλοί ζωγράφοι να εγκαταλείψουν την τέχνη τους για να υιοθετήσουν το νεοσύστατο επάγγελμα του φωτογράφου, μιμούμενοι (τα πρώτα χρόνια) το ύφος και την αισθητική της ζωγραφικής (Πικτοριαλισμός) για να αμφισβητηθεί στη συνέχεια το ίδιο το αίτημα της αναπαράστασης στη ζωγραφική, σήμερα κατέχουμε μια άλλη ελευθερία. Σήμερα μια ζωγράφος σαν τη Μποβιάτσου έχει την ελευθερία (αλλά, μεταξύ μας, όχι μόνον ελευθερία αλλά και απίστευτη τεχνική ικανότητα και πειθαρχία) να αντιπαλέψει τη φωτογραφία στο κυριότερο της «γήπεδο», αυτό της πιο απόλυτης και λεπτομερούς αναπαράστασης. Φυσικά, περιττό να το διευκρινίσουμε, πάνω απ’ όλα μιλάμε για ζωγραφική και όχι για φωτογραφία. Και ως ζωγραφική κατέχει τις πιο δύσκολες και απαιτητικές αρετές αυτού του μέσου. Και γι’ αυτό το λόγο, μια γυναίκα καλλιτέχνης όπως η Λαμπρινή Μποβιάτσου σήμερα μοιάζει μια από τις πιο έγκυρες φωνές για τη σωτηρία αυτής της τέχνης…

Θανάσης Μουτσόπουλος

Από τον κατάλογο της έκθεσης: Λαμπρινή Μποβιάτσου-objectivity, Thanassis Frissiras Gallery, 2011, Αθήνα.